Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động mạnh do dịch bệnh, lạm phát, chiến tranh thương mại hay khủng hoảng tài chính, vàng luôn được xem là “hầm trú ẩn an toàn” của giới đầu tư. Sự dịch chuyển dòng tiền sang vàng trong các giai đoạn bất ổn không chỉ là phản ứng mang tính bản năng mà còn phản ánh xu hướng tài chính rõ rệt. Vậy xu hướng mua bán vàng trong và sau khủng hoảng kinh tế đã và đang diễn ra như thế nào?
► Vàng - Tài sản trú ẩn trong thời kỳ bất ổn
Khi thị trường chứng khoán sụt giảm, lãi suất ngân hàng thấp, và các loại tiền tệ mất giá, vàng giống như một kênh đầu tư an toàn giúp nhà đầu tư bảo toàn giá trị tài sản. Trong thời kỳ khủng hoảng, nhu cầu mua vàng thường tăng mạnh, đẩy giá vàng lên cao.
Ví dụ, trong giai đoạn đại dịch COVID-19, giá vàng thế giới đã vượt ngưỡng 2.000 USD/ounce – mức cao kỷ lục vào giữa năm 2020. Tại Việt Nam, giá vàng trong nước cũng tăng mạnh, cho thấy tâm lý tích trữ vàng như một biện pháp phòng vệ tài chính là xu hướng rõ rệt.
► Xu hướng mua vàng vật chất và vàng kỹ thuật số song song phát triển
Vàng vật chất vẫn được ưa chuộng
Tại Việt Nam và nhiều quốc gia châu Á, vàng miếng và vàng trang sức vẫn là hình thức đầu tư phổ biến. Người dân có xu hướng mua vàng tích trữ trong nhà, đặc biệt là trong các dịp lễ Tết, cưới hỏi hoặc khi thị trường có biến động.
Vàng số, vàng tài khoản ngày càng phổ biến
Bên cạnh đó, vàng kỹ thuật số (digital gold) hay vàng tài khoản cũng đang dần trở thành xu hướng đầu tư mới, đặc biệt với giới trẻ và nhà đầu tư cá nhân có hiểu biết tài chính. Các sàn giao dịch trực tuyến, app đầu tư vàng giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán vàng theo giá thị trường, không cần lưu trữ vật lý.
► Giao dịch mua bán vàng sôi động trong khủng hoảng, nhưng chững lại sau phục hồi
Trong và ngay sau khủng hoảng, nhu cầu mua vàng tăng mạnh, nhưng khi nền kinh tế bắt đầu ổn định trở lại, dòng tiền dần rút khỏi vàng để chuyển sang các kênh đầu tư sinh lời cao hơn như chứng khoán, bất động sản hoặc tiền điện tử.
Do đó, xu hướng bán vàng chốt lời sau khủng hoảng cũng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, một bộ phận nhà đầu tư dài hạn vẫn duy trì tỷ trọng vàng trong danh mục như một phần quản trị rủi ro.
► Các yếu tố ảnh hưởng đến xu hướng mua bán vàng
-
Chính sách lãi suất: Khi ngân hàng trung ương hạ lãi suất để kích thích kinh tế, vàng thường tăng giá.
-
Lạm phát: Vàng được xem là công cụ bảo vệ tài sản khỏi mất giá khi lạm phát cao.
-
Tình hình địa chính trị: Bất ổn toàn cầu khiến nhà đầu tư tìm đến vàng để đảm bảo an toàn.
-
Tâm lý đám đông: Thông tin truyền thông, giá vàng tăng liên tục cũng kích thích xu hướng “mua vào vì sợ lỡ cơ hội”.
► Xu hướng đầu tư vàng hậu khủng hoảng: Lâu dài và bền vững
Sau các cuộc khủng hoảng, người tiêu dùng và nhà đầu tư dần có tư duy tích lũy vàng một cách bài bản hơn, không còn “lướt sóng” ngắn hạn như trước. Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư, kết hợp giữa vàng vật chất, vàng số và các loại tài sản khác là xu hướng được chuyên gia khuyến nghị.
Ngoài ra, mua vàng làm quà tặng hay gắn với yếu tố phong thủy, thẩm mỹ cũng là xu hướng đang phát triển mạnh trong những năm gần đây, nhất là tại các đô thị lớn.
Từ góc nhìn thị trường đến hành vi người tiêu dùng, có thể thấy rằng xu hướng mua bán vàng trong và sau khủng hoảng kinh tế không chỉ là hiện tượng nhất thời, mà là phản ứng tài chính mang tính chiến lược. Vàng vẫn giữ vai trò là một kênh đầu tư quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động. Đối với các nhà đầu tư thông minh, việc hiểu rõ thời điểm và phương thức giao dịch vàng sẽ là chìa khóa để bảo vệ tài sản và tạo ra giá trị lâu dài.